เทคนิคการปลูกมะละกอให้ลูกดก

มะละกอลูกดก เป็นเทคนิคที่ทำกันไม่ยาก เพราะมะละกอ ถือเป็นพืชติดบ้านที่หลายบ้านปลูกเอาไว้ เนื่องจากผลมะละกอ ทั้งอร่อยและสามารถใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย

ไม่ว่าจะเป็นการนำผลมะละกอดิบมาทำแกง ต้มเป็นผักจิ้มน้ำพริก หรือจะเป็น ส้มตำ เมนูยอดฮิตทั้งไทยและชาวต่างชาติ อีกทั้งผลสุกยังรับประทานได้อร่อยและมีประโยชน์ต่อร่างกายไม่น้อย..

หลายคนซื้อมะละกอสุกมารับประทานหลังอาหารอยู่บ่อย ๆ แต่น่าแปลก ที่มะละกอ เป็นพืชผักที่สามารถงอกได้ทุกสภาพดิน และมีวิธีการปลูกที่ไม่ยาก แต่หลายคนก็ยังบ่นกันว่า มะละกอปลูกยาก ปลูกแล้วขึ้นมาไม่นานก็ต้องตาย ขนาดประคบประหงมอย่างดี ใส่ปุ๋ยอย่างดี บำรุงอย่างดี แต่ก็ตาย ก็เลยเกิดอาการท้อไปโดยปริยาย ต้องซื้อกินไปตลอด

จริง ๆ ลองคำนวณเล่น ๆ ว่าหากซื้อมะละกอสุกทุกวันวันละ 15-30 บาท เดือน ๆ หนึ่งต้องจ่ายไม่ต่ำกว่า 450-900 บาททีเดียว เฉลี่ยแล้วต้องจ่ายประมาณ 400-500 บาทต่อเดือน เพื่อให้มีมะละกอสุกรับประทาน

นี่ยังไม่รวมการรับประทานมะละกอดิบด้วยเมนูส้มตำอันโอชะอีกหลายมื้อ เพียงแต่เราไม่เคยคำนวณดูว่า หากเราปลูกมะละกออย่างจริงจัง เมล็ดพันธุ์ที่จะหามาถุงนึงไม่น่าจะเกิน 50-100 บาท ใช้เวลาอย่างต่ำก็ราว ๆ 7-8 เดือน ก็สามารถเก็บมะละกอกินได้อีกหลายปีแถมเมล็ดพันธุ์ก็สามารถขยายนำไปปลูกได้อีกหลายต้น ปลูกมะละกอเดือนละ 1 ต้น 8 เดือนให้หลังจะมีมะละกอกินทุกวันไปตลอดหลายปี ลองนึกเล่น ๆ ว่าต้นมะละกอ 1 ต้นมีลูกให้รับประทานประมาณ 5-10 ผล

วิธีปลูกมะละกอ แบบต่าง ๆ

ถ้ากลัวว่ามะละกอจะมีต้นสูงเกินไปเก็บผลไม่สะดวก เราแนะนำวิธี การปลูกมะละกอต้นเตี้ย หรือ การปลูกมะละกอเลื้อย ซึ่งเป็นเทคโนโลยีของไต้หวันที่ต้องการแก้ปัญหาโรคใบด่างวงแหวนในมะละกอ และช่วยลดความเสียหายจากการเข้าทำลายของพายุไต้ฝุ่น เพราะต้นมะละกอเติบโตในแนวตั้งและจะมีความสูงมาก เวลามีพายุพัดผ่านมาแรง ๆ ต้นมะละกอจะต้านลมไว้ไม่ได้เกิดหักโค่นเสียหาย

จากหนังสือพันธ์พืชเทคโนโลยีและการจัดการพืชสวนในไต้หวัน โดยผู้เขียนคือ กาญจนา สุทธิกุล อธิบายไว้ (โดยอ.หนี เจิ้น จู) มีวิธีการปลูกให้ต้นมะละกอไม่สูงมากอยู่ 5 วิธี แต่ขอนำเสนอวิธีเดียวเพราะดูแล้วน่าจะเข้าใจและทำได้ง่ายที่สุด นั่นคือ

การดัดต้นมะละกอตั้งแต่ต้นยังเล็กอยู่ (Early training) โดยใช้กับต้นมะละกอที่มีอายุ มีความสูงประมาณ 10 ซม.

วิธีการคือเอาก้อนหินทับโคนต้นให้เอนไปด้านใดด้านหนึ่ง จากนั้นปล่อยให้ลำต้นส่วนปลายสูงขึ้นตามปกติ พร้อมกับใช้เชือกตรึงให้ลำต้นส่วนโคนเอนลงในทิศทางเดิม วิธีนี้เป็นการบังคับให้ลำต้นมะละกอทำมุมกับแนวดิ่ง ประมาณ 45-60 องศา สำหรับในไทยวิธีนี้น่าจะช่วยในการเก็บผลผลิตได้ง่ายขึ้น และลดความเสียหายจากผลช้ำได้เยอะ เรียกสั้น ๆ ว่า การปลูกมะละกอแบบโน้มต้น ก็ไม่ผิด

เริ่มต้นการปลูกมะละกอ

หลังจากดูวิธีข้างต้นแล้วไม่น่าจะยากนะ เพราะมะละกอเป็นพืชที่โตง่าย โตเร็ว และไม่ค่อยมีแมลงศัตรูพืชมากเท่าไหร่ หากปลูกกินเองข้างบ้านคิดว่าไม่น่าจะมีปัญหา ไม่ได้การปลูกเป็นสวนเป็นไร่ แบบนั้นต้องดูแลกันอย่างทั่วถึง แต่การปลูกไว้กินเองที่บ้าน ปลูกมะละกอไว้ข้างบ้าน ทำได้ง่าย ๆ เริ่มจากการ…

การเพาะเมล็ดมะละกอ

• นำเมล็ดมะละกอแช่น้ำไว้ 3 คืน โดยเปลี่ยนน้ำที่แช่บ่อย ๆ อย่างน้อยวันละ 2-3 ครั้ง
• นำเมล็ดมะละกอที่ผ่านการแช่น้ำแล้วมาเพาะในถุงดินที่เตรียมไว้โดยให้ใส่ 3-4 เมล็ดต่อถุง
• รดน้ำให้ชุ่ม รดทุกวัน ใช้เวลาประมาณ 9-10 วัน เมล็ดมะละกอก็จะงอกเป็นต้นอ่อน
• หลังเป็นต้นอ่อนโตประมาณ 1 ข้อนิ้ว ทำการรดน้ำพอชุ่มวันละ 1 ครั้ง และควรอยู่ในที่ร่ม

การเตรียมดินปลูกมะละกอ ในที่นี้จะใช้พันธุ์ฮอลแลนด์ เพราะหาเมล็ดง่าย มีขายตามร้านขายเมล็ดผักทั่วไป และผลสุกเร็ว 7-8 เดือนก็ได้กินผลแล้ว แถมอร่อยและปลูกง่ายด้วย

• ทำการเตรียมพื้นที่ปลูกโดยการตากดินสำหรับปลูกมะละกอไว้ประมาณ 5 วัน เพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรียและเชื้อโรคในดิน
• ขุดหลุมลึกประมาณ 30 ซม. กรณีปลูกเป็นไร่ ให้ระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 2.5X 2.5 เมตร พื้นที่ปลูก 1 ไร่จะปลูกได้ราว 250 ต้น และรองก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยอินทรีย์
• นำต้นมะละกอในถุงเพาะ (ไม่ต้องแยกต้น) ที่โตประมาณ 4-5 นิ้วลงปลูกในหลุมทั้งถุง (ตัดถุงออก) แล้วกลบดินให้แน่น รดน้ำให้ชุ่ม 2 วันครั้ง

การดูแลรักษาต้นมะละกอ

• เมื่อผ่านไป 1 สัปดาห์ ให้รดน้ำพอชุ่มประมาณสัปดาห์ละ 3 ครั้ง หรือสังเกตุดินหากแห้งเกินไปรดน้ำให้ชุ่ม
• ใส่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก หรือปุ๋ยอินทรีย์ โดยระยะการให้ปุ๋ยเดือนละ 2 ครั้ง
• หลังจากที่ลงปลูกมะละกอไปได้ประมาณ 3 เดือน มะละกอทั้ง 3-4 ต้นที่อยู่ในหลุมเดียวกันจะเริ่มออกดอก ให้ทำการตัดต้นที่เป็นตัวผู้และตัวเมียทิ้ง เหลือไว้แต่ ต้นกะเทย เนื่องจากต้นกะเทยจะให้ผลที่ดก และมีลูกมะละกอที่ออกมาจะสวยกว่า เนื้อหนากว่าต้นที่เป็นตัวเมียและตัวผู้ โดยการสังเกตต้นกะเทยนั้นก็ให้ทำการแหวกกลีบดอกดู ถ้าต้นไหนที่มีทั้งเกสรตัวเมียและตัวผู้อยู่ในดอกเดียวกันนั่นแหละ ต้นกระเทย
• หลังจากต้นมะละกออายุได้ 8 เดือนไปแล้ว ก็จะสามารถเก็บผลผลิตได้ เก็บไปจน 3 ปี ต้นมะละกอจึงจะหมดอายุ ไม่สามารถให้ผลผลิตได้ ต้องตัดทิ้งและปลูกใหม่

เห็นไหมว่า มะละกอ ที่กินอยู่ทุกวัน แค่ปลูกให้โตไม่ต้องดูแลมาก ไม่ถึงปีก็มีกินไปตลอด 3 ปีแล้ว ง่าย ๆ แค่นี้ คุณลองปลูกมะละกอกินเองแล้วหรือยัง

ขอบคุณที่มา : ปลูกมะละกอในกระถางให้ผลดก